Naamsverandering
Wanneer men geadopteerd wordt of wanneer de afstammingsband langs vaders- of moederszijde komt vast te staan/wijzigt, kan de familienaam worden aangepast.
Maar ook los van de adoptieprocedure of de wijziging van afstammingsband, kan een aanvraag tot (enkel) naamsverandering worden ingediend. Wanneer louter de verandering van naam wordt toegekend, wordt er dus niets gewijzigd aan de familiale betrekkingen: enkel de familienaam wordt gewijzigd en wie je ouders zijn, blijft hetzelfde.
Voorwaarden
Tot voorkort moest elke aanvraag tot naamsverandering schriftelijk en gemotiveerd worden ingediend bij de FOD Justitie.
Elk verzoek wordt individueel, geval per geval, beoordeeld. Er zijn een aantal voorwaarden aan verbonden:
- Je moet allereerst bewijzen dat er ‘ernstige redenen’ zijn om de naam te veranderen. Een loutere verklaring van jezelf (als aanvrager) of van je dichte familie zal doorgaans niet voldoende zijn. Het bewijs moet op objectieve wijze worden geleverd, bv. door middel van een psychologisch attest (wanneer de huidige naam bv. doet denken aan zware familiale problemen).
- Ten tweede mag de gevraagde naam geen aanleiding geven tot verwarring. Zo kan de overheid weigeren aan een gehuwde vrouw de gevraagde naam van haar echtgenoot toe te kennen omdat in België het huwelijk geen invloed heeft op de naam.
- Tot slot mag de naamsverandering anderen of de betrokken persoon niet schaden of kwetsen. In principe gaat men het standpunt van de familieleden navragen.
Bij het verzoek moet je een kopij van je strafblad, van je geboorteakte en adresinschrijving toevoegen, alsook een bewijs van de betaling van het registratierecht (140 €).
De procedure kan wel enige tijd duren (tot ongeveer een jaar), aangezien men dus allerlei zaken zal moeten controleren. Als de naamsverandering wordt afgewezen, kan je binnen 30 dagen beroep aantekenen bij de Familierechtbank.
Nieuw : vereenvoudigde procedure
Vanaf 1 juli 2024 is het mogelijk om de vereenvoudigde procedure te volgen. Dit loopt via jouw gemeente (en dus niet via de FOD Justitie).
Deze weg kan éénmalig gevolgd worden indien je meerderjarig bent en je jouw naam wilt wijzigen naar deze van jouw vader, moeder of adoptant (d.i. diegene door wie je bent geadopteerd), of een combinatie van die namen. Je kan via deze procedure dus niet kiezen voor een andere naam (bv. van een stiefouder met wie je een goede band hebt): dan zal je de algemene weg moeten volgen via de FOD Justitie (zie hierboven).
De gemeente zal binnen de maand de aanvraag behandelen.
Hierbij moet je geen ‘ernstige redenen’ aantonen. Ook de familieleden worden niet gecontacteerd. De gemeente controleert wel je strafregister. Bij ernstige twijfel kan de ambtenaar het advies van de procureur des Konings inwinnen; dan wordt de behandelingstermijn voor de gemeente verlengd.
Ook in deze procedure kan beroep worden aangetekend bij de Familierechtbank.
Vragen?
Als je hierover nog vragen hebt, kan je ons team van familierechtspecialisten steeds contacteren.
Wij bekijken graag samen met jou de mogelijkheden!
Isabeau de Koster
E-mail: isabeau.dekoster@advox.be
