Recht voor ú

Beding van aanwas. Niet het enige item op het waslijstje.

Het plafond op de vastgoedmarkt lijkt bereikt te zijn. Het aantal jonge kopers dat een woning aankoopt, blijft daarentegen stijgen. Vaak zijn deze koppels (nog) niet getrouwd. Er zijn in dat geval een aantal belangrijke aandachtspunten die best besproken worden voordat de aankoop gebeurt. Heb je je droomwoning op het oog en staat de fles bubbels al koud? Ga dan éérst nog even door onderstaande lijst.

1.    Welke eigendomsverhouding kies je?

 De eigen inbreng van beide partners is niet altijd gelijk. Zo kan de financiële ondersteuning van thuis uit heel verschillend zijn of heeft één van beide partners in de jaren voor de aankoop van de woning meer kunnen  sparen.

a.      Ongelijke eigendomsverhouding

Sommige koppels beslissen daarom om een woning aan te kopen in een eigendomsverhouding die evenredig is met de grootte van de eigen inbreng.

Bij een ongelijke eigendomsverhouding is het belangrijk om bepaalde afspraken te maken. In welke verhouding zullen beide partners bijdragen in eventuele latere verbouwingen, in onderhoudskosten, … van de woning?  Vaak staan partners hier niet bij stil en betalen zij elk de helft van deze kosten.

Maar hoe wordt de gerealiseerde meerwaarde later verdeeld? Wanneer het koppel bij een relatiebreuk de woning wenst te verkopen, zal iedere partner het gedeelte van de gerealiseerde meerwaarde evenredig met diens eigendomsaandeel / eigen inbreng ontvangen.

Indien de partner met de kleinere inbreng wel steeds de helft van de verbouwingswerken en onderhoudskosten heeft betaald, kan dit als onrechtvaardig aanvoelen.

Zelfs indien het probleem van de verbouwingskosten e.d. zich niet zou voordoen, strookt het soms niet met de wensen van een koppel om de gerealiseerde meerwaarde niet gelijk te verdelen.

b.     Gelijke eigendomsverhouding

In veel gevallen kan het daarom aangewezen zijn om de woning wél in een gelijke eigendomsverhouding aan te kopen, zelfs indien beide ongehuwde partners een ongelijke eigen inbreng doen:

Beide partners verkrijgen hetzelfde eigendomsaandeel in de woning en delen bij helften in de gerealiseerde meerwaarde bij verkoop.

Zeer belangrijk in dit geval is dat de wet niét standaard voorziet dat de meerinbreng geïnvesteerd door één van de partners moet worden vergoed door de andere partner.

Aan deze situatie – die vaak als zeer onrechtvaardig aanvoelt voor de partner die de meerinbreng heeft geïnvesteerd – kan worden geremedieerd door bij het aankopen van een woning een bijkomende overeenkomst af te sluiten, een “schulderkentenis” genaamd. Hierin wordt dan voorzien dat, bij eventuele relatiebreuk, de meerinbreng van de ene partner moet worden gecompenseerd door de andere partner.

Een schulderkentenis moet aan bepaalde voorwaarden voldoen om geldig en dus juridisch afdwingbaar te zijn. Bovendien is het opstellen van een schulderkentenis maatwerk: denk bijvoorbeeld aan de huidige inflatie. Indien er enkele jaren geleden een schulderkentenis werd opgesteld die nu opeisbaar wordt en waarbij geen interest of indexatie werd voorzien in de schulderkentenis, zal de partner die geld moet ontvangen een financieel nadeel ondervinden. Verder kan afhankelijk van de situatie voorzien worden in een periode waarbinnen het verschuldigde bedrag uiterlijk moet worden terugbetaald, etc. Het is dan ook aangeraden om een jurist te raadplegen om deze schulderkentenis juridisch correct op te stellen én aan te passen aan jullie situatie. Wij helpen jullie hier graag bij.

2.    Wat bij overlijden?

Belangrijk is ook om na te denken wat je wilt dat er zal gebeuren met de woning wanneer je zou overlijden. Ook hiervoor is het aangewezen om verschillende hypotheses te overlopen en na te gaan of bepaalde documenten moeten worden opgemaakt.

Er is geen testament

Als er geen testament en geen kinderen zijn, zal de eigendomshelft van de overleden partner in de woning naar diens ouders, broers en/of  zussen gaan. De wettelijk samenwonende partner zal het vruchtgebruik op de woning en inboedel erven. De feitelijk samenwonende partner erft helemaal niets. Dit is vaak niet hoe de partners het willen én is bovendien ook financieel niet aangewezen: de erfbelasting die broers/zussen betalen, is hoog en bijgevolg te vermijden.

Er is wel een testament

Indien je kinderen hebt en je wilt via een testament bekomen dat jouw eigendomshelft bij overlijden overgaat naar jouw partner, moet je er rekening mee houden dat dit testament geen afbreuk kan doen aan de reserve van de kinderen.

Ook dit strookt niet steeds met de wens van een koppel: vaak wilt de ene partner dat de woning volledig aan de andere partner toekomt bij een overlijden, zodat deze laatste zelf kan beslissen of de woning moet worden verkocht. Ook kan dit tot gevolg hebben dat, bij minderjarige kinderen, de woning tijdelijk onder toezicht komt van de vrederechter.

Beding van aanwas

Omwille hiervan kiezen veel koppels voor een beding van aanwas: dit wordt in de aankoopakte opgenomen en heeft als gevolg dat bij het overlijden van één van de partners diens aandeel in de woning automatisch toekomt aan de andere partner. De andere erfgenamen kunnen hier niets tegen doen, ook de kinderen niet.

Ook met het opstellen van een beding van aanwas raadpleeg je best een jurist, zodat dit fiscaal zo optimaal mogelijk kan worden opgemaakt.

3.    Conclusie

We kunnen dus concluderen dat de gezamenlijke aankoop van een woning een aanpak op maat vereist, afgestemd op de specifieke situatie en wensen van de niet-gehuwde partners.

Heeft u verdere vragen omtrent dit thema? Ons team van specialisten staat voor u klaar.

tags