Recht voor ú

Het nieuwe Strafwetboek

De Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft op 22 februari 2024 het nieuw Strafwetboek goedgekeurd. Het huidige Strafwetboek dateert nog van 1867 en was dus sterk verouderd en niet meer aangepast aan de huidige maatschappij en hedendaagse normen en waarden.

Zo zijn heel wat begrippen gedateerd, veel strafbaarstellingen zijn al lang in onbruik geraakt en worden niet meer vervolgd. Ook de visie op straffen is sterk veranderd en niet meer verenigbaar met het huidige maatschappelijk beeld en wat vandaag van justitie verwacht mag worden.

Uiteraard zijn er de voorbije decennia vele wijzigingen aangebracht aan het Strafwetboek maar dat maakt het tot een ingewikkeld kluwen van vele wetswijzigingen en nieuwe wetten om verouderde bepalingen up to date te houden.

Het nieuwe Strafwetboek moet daar komaf mee maken en streeft een eenvoudiger en coherent systeem na.

Wat is er nieuw?

8 strafniveaus

Het nieuwe Strafwetboek gaat voortaan uit van 8 strafniveaus.  De misdrijven worden verdeeld onder deze 8 strafniveaus. Hoe zwaarder het misdrijf, hoe hoger het strafniveau.

Het uitgangspunt is dat de gevangenisstraf het laatste redmiddel moet zijn en er gaat meer aandacht naar alternatieve straffen.

Voor feiten die onder niveau 1 vallen, de lichtste soort misdrijven, zijn gevangenisstraffen niet meer aan de orde. Hier zal de rechter eerder een werkstraf, geldboete of probatiestraf kunnen opleggen.

Ook bij misdrijven van niveau 2 zal de gevangenisstraf niet het uitgangspunt zijn, doch een gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar behoort tot de mogelijkheden.

Misdrijven van niveau 8, de meest ernstige misdrijven, worden gestraft met levenslange opsluiting.

Nieuwe misdrijven en nieuwe straffen

Het nieuw Strafwetboek wil strenger optreden tegen intrafamiliaal geweld. Zo werd een nieuwe strafbaarstelling ingevoerd van intrafamiliale doodslag. Dit wordt gelijkgeschakeld met moord en bestraft met de straffen van niveau 8. Ook zal men strenger optreden wanneer partnergeweld wordt gepleegd in het bijzijn van een kind, de dader zal dan zwaarder gestraft worden.

Andere nieuwe strafbaarstellingen zijn: aanzetten tot zelfdoding, lijkschennis, het binnendringen in voertuigen, het overgooien van voorwerpen over de muren van een gevangenis of gesloten instelling. Deze zullen bestraft worden met een straf van niveau 2. Het uitrusten en bezitten van een voertuig met een verborgen ruimte wordt bestraft met een straf van niveau 2 of 3. Het vervaardigen en verspreiden van pedofiliehandboeken zal worden bestraft met een straf van niveau 4.

Volgende misdrijven zullen zwaarder bestraft worden: terrorisme, geweld tegen mensen met een maatschappelijke functie, spionage en buitenlandse inmenging, ecocide (de natuur ernstige en onomkeerbare schade toebrengen).

Een discriminerende drijfveer voor een misdrijf wordt beschouwd als een mogelijk verzwarende factor.

Wat verdwijnt?

Een aantal strafbaarstellingen die in onbruik waren geraakt of niet meer in overeenstemming met onze hedendaagse normen werd geschrapt.

Zo werd sekswerk uit het strafrecht gehaald. Misdrijven als ‘het verstoren van de openbare orde in markten of graanhallen’ of ‘een adellijke titel geven aan iemand die daar geen recht op heeft’ verdwenen eveneens.

Ook bv. het verstoren van nachtrust is uit het Strafwetboek gehaald omdat dergelijke zaken in de praktijk reeds administratief werd gesanctioneerd met GAS boetes.

Inwerkingtreding

Na vele jaren wordt uiteindelijk met het nieuwe Strafwetboek de stap gezet naar een moderner strafrecht, beter aangepast aan de huidige maatschappij.

Het zal nu gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad, waarna het twee jaar later in werking zal treden.

Heeft u hier vragen over? Aarzel dan niet contact op te nemen met ons team strafrecht!

Advox Advocaten – 03/653.32.63
Anouck Paquier

tags