Recht voor ú

Mag een 14-jarige al seks hebben? De hervorming van het seksueel strafrecht

Begin deze week kwam de Commissie Justitie samen om zich te buigen over het wetsontwerp van de federale regering om het seksueel strafrecht te hervormen.

Dat ons seksueel strafrecht niet meer aangepast is aan de moderne hedendaagse maatschappij is algemeen geweten. De huidige minister van justitie Vincent van Quickenborne maakte de hervorming van het seksueel strafrecht één van de prioriteiten van zijn beleid. Deze zomer diende de federale regering een wetsontwerp in.

1.

Dit wetsontwerp draait om enkele kernpunten, waaronder:

  • Toestemming

Alles valt of staat met een geldige toestemming. Het wetsontwerp bevat een duidelijke definitie voor wat onder toestemming dient verstaan te worden. Deze toestemming kan ook altijd weer worden ingetrokken. Ook andere begrippen zoals  verkrachting en voyeurisme worden duidelijk gedefinieerd. Aanranding van de eerbaarheid zal voortaan aantasting van de seksuele integriteit worden genoemd.

  • Leeftijd

Vandaag de dag is er een anomalie in de wetgeving wat betreft de leeftijdsgrens voor enerzijds aanranding van de eerbaarheid en anderzijds verkrachting.

Wat het misdrijf van aanranding van de eerbaarheid betreft, is deze leeftijdsgrens 16 jaar. Met andere woorden, elke aanranding van de eerbaarheid gepleegd op of met behulp van een kind beneden de volle leeftijd van zestien jaar, wordt strafbaar gesteld. Dit wil zeggen dat wanneer iemand seksuele handelingen stelt met iemand die jonger is dan 16 jaar, ook al geeft deze jongere zijn toestemming, deze persoon automatisch het misdrijf van aanranding van de eerbaarheid begaat. Pas vanaf 16 jaar kan een minderjarige instemmen met het stellen van seksuele handelingen

Wat verkrachting betreft is de leeftijdsgrens 14 jaar. Met andere woorden elke seksuele penetratie gepleegd op de persoon van een kind die de volle leeftijd van veertien jaar niet heeft bereikt wordt als verkrachting beschouwd. Een minderjarige kan dus vanaf 14 jaar wél instemmen met seksuele penetratie.

Met andere woorden, een minderjarige kan vanaf 14 jaar wél instemmen met seksuele penetratie, maar de meerderjarige die op dit verzoek ingaat, begaat dus op heden onder de huidige wetgeving altijd het misdrijf van aanranding van de eerbaarheid omdat deze leeftijdsgrens op 16 jaar is bepaald.

Het wetsontwerp beoogt de gelijkstelling van de leeftijdsgrens voor deze seksuele misdrijven. Principe is dat een minderjarige die de volle leeftijd van zestien jaar niet heeft bereikt, niet geacht wordt uit vrije wil te kunnen toestemmen.

Hierop geldt één uitzondering:  Een minderjarige die de volle leeftijd van veertien jaar heeft bereikt, maar niet de volle leeftijd van zestien jaar, kan uit vrije wil toestemmen met seksuele penetratie indien het leeftijdsverschil met de andere persoon niet meer dan twee jaar bedraagt.

  • strengere straffen

De maximumstraf voor verkrachting wordt verdubbeld van 5 naar 10 jaar. Ook als er sprake is van verzwarende omstandigheden ( bedreiging, toediening van weerloos makende stoffen, seksueel geweld door een partner,…) worden de straffen verzwaard.

  • Aandacht voor alternatieve straffen

Het wetsontwerp voorziet ook in de mogelijkheid om de alternatieve bestraffingen zoals de autonome probatiestraf en werkstraf nu ook open te stellen voor seksuele misdrijven zodat de rechter over een bredere waaier van straffen beschikt en de straffen beter geïndividualiseerd kunnen worden op maat van de dader.

2.

De behandeling van dit wetsontwerp door de Commissie Justitie is de volgende belangrijke stap in het wetgevend proces om tot het nieuwe seksueel strafrecht te komen. Dit is niets te vroeg, gelet op het feit dat ons huidig strafwetboek dateert van 1867 en de roep om een modern (seksueel) strafrecht luider klinkt dan ooit.